Konopie siewne a indyjskie – różnice

Konopie, choć często traktowane jako jednolita grupa (nie mielibyśmy nic przeciwko temu, gdyż uważamy że ten podział wyrządził wiele zła tym roślinom), obejmują obecnie różne podgatunki. Najbardziej znane to konopie siewne (Cannabis sativa) i konopie indyjskie (Cannabis indica), a także mniej znane konopie dzikie (Cannabis ruderalis). Te rośliny na przestrzeni lat, zabiegów agrotechnicznych i selekcji genetycznej zaczęły różnić się między sobą wieloma cechami, w tym wyglądem, składem chemicznym oraz zastosowaniami.

Zawiłość nazewnictwa: Konopie siewne, indyjskie, włókniste… przemysłowe?

Nazewnictwo związane z konopiami może być zawiłe i często prowadzi do nieporozumień. Główne gatunki konopi to Cannabis sativa L. i Cannabis indica, a także Cannabis ruderalis. Często jednak te nazwy są mylone lub używane zamiennie, co komplikuje zrozumienie ich różnic i zastosowań.

Cannabis sativa L., znana również jako konopie siewne, to roślina o długiej, smukłej budowie i cienkich liściach. Tradycyjnie jest wykorzystywana w przemyśle włókienniczym, do produkcji papieru, tkanin i liny. Konopie siewne zawierają głównie CBD, substancję niepsychoaktywną, co czyni je legalnymi w wielu krajach.

Cannabis indica to roślina o szerszych liściach i zazwyczaj niższym wzroście. Jest znana z wysokiej zawartości THC, który wywołuje efekty psychoaktywne. Cannabis indica jest powszechnie stosowana w medycynie do łagodzenia bólu, redukcji nudności i poprawy apetytu, zwłaszcza u pacjentów onkologicznych. W wielu krajach uprawa i posiadanie Cannabis indica podlega surowym regulacjom prawnym.

Przy całym tym wydawałoby się prostym podziale warto zauważyć, że pewne odmiany konopi, które posiadają wiele cech Cannabis sativa L. mogą zawierać słuszne ilości THC, co kwalifikuje te konopie jako.. indyjskie? Właśnie dlatego nie lubimy tutaj sztywnych ram i wolimy po prostu mówić o konopiach, bez dzielenia ich na konkretne rodziny czy grupy. Dodatkowo często można usłyszeć słowa “sativowy haj” co określa bardziej psychodeliczne, energetyczne i umysłowe działanie danego suszu, a z kolei coś co nazywamy “typową indicą” prawdopodobnie wgniecie nas w fotel i będzie miało rozluźniający wpływ na nasz umysł.

Dodatkowo istnieje także gatunek Cannabis ruderalis, tzw. dzikie konopie, które są niejako prekursorami konopi siewnych i włóknistych. Rośliny te są zazwyczaj niskie i mają małe, wąskie liście. Jedną z najbardziej charakterystycznych cech Cannabis ruderalis jest jej zdolność do automatycznego kwitnienia niezależnie od cyklu świetlnego, co oznacza, że kwitnienie następuje w określonym czasie od wysiewu, a nie w odpowiedzi na zmiany długości dnia. Ta cecha sprawia, że ruderalis jest ceniona w hodowli jako roślina do krzyżowania z innymi odmianami, w celu uzyskania hybryd o szybszym czasie kwitnienia i większej odporności na trudne warunki uprawy. Dzięki swoim unikalnym właściwościom, rośliny określane mianem ruderalis odgrywają ważną rolę w genetyce współczesnych odmian konopi.

Konopie siewne i indyjskie – różnice

Konopie siewne, zwane też konopiami przemysłowymi bądź włóknistymi w bardzo uproszczonym ujęciu charakteryzują się najczęściej długimi, cienkimi liśćmi i wysokim wzrostem. Są tradycyjnie wykorzystywane w przemyśle włókienniczym do produkcji lin, tkanin czy włóknin. Zawierają one przede wszystkim kannabidiol (CBD), i niską zawartość THC, co czyni je legalnymi w wielu krajach, w tym w Polsce. Uprawa i przetwórstwo konopi siewnych są dozwolone w celach przemysłowych i medycznych po uprzednim uzyskaniu stosownego pozwolenia – o tym jak założyć swój własny prywatny konopny ogródek piszemy tutaj

Konopie indyjskie, znane również jako marihuana, mają szersze liście i często są niższe od swoich siewnych kuzynów. Najważniejszą różnicą jest wysoka zawartość tetrahydrokannabinolu (THC), substancji odpowiedzialnej za efekty psychoaktywne. Konopie indyjskie są wykorzystywane głównie w medycynie i jako środki rekreacyjne, choć ich uprawa i posiadanie w większości krajów, w tym w Polsce, podlegają surowym regulacjom prawnym.

Konopie dzikie, czyli Cannabis ruderalis, są najmniej znane i wykorzystywane głównie w badaniach i hodowli, ze względu na ich zdolność do automatycznego kwitnienia niezależnie od cyklu świetlnego.

Różnice między tymi gatunkami konopi mają znaczące implikacje dla konsumentów i przemysłu. Produkty z konopi siewnych, takie jak oleje, białka czy włókna, są szeroko dostępne i legalne. Produkty z konopi indyjskich, w tym marihuana medyczna, są dostępne tylko w określonych warunkach prawnych. Ta różnorodność podkreśla potrzebę dokładnego rozróżniania między nimi, aby właściwie zrozumieć ich właściwości i potencjalne zastosowania.

Hybrydy zdominowały świat konopi

Obecnie większość odmian konopi indyjskich to hybrydy. Powstają one poprzez krzyżowanie różnych podgatunków, najczęściej Cannabis sativa i Cannabis indica, w celu uzyskania roślin o pożądanych cechach. Hybrydy łączą w sobie najlepsze właściwości obu gatunków, co pozwala na stworzenie odmian o specyficznych profilach kannabinoidowych i terpenowych. Dzięki temu hodowcy mogą selektywnie kształtować skład chemiczny, aromat, smak oraz efekty działania konopi, dostosowując je do potrzeb zarówno medycznych, jak i rekreacyjnych użytkowników.

Hybrydy konopi indyjskich mogą mieć różne proporcje THC i CBD oraz innych kannabinoidów, co pozwala na dokładniejsze dopasowanie ich do indywidualnych potrzeb pacjentów. Na przykład, hybrydy o wyższym stężeniu CBD mogą być wykorzystywane w leczeniu stanów zapalnych, lęków czy epilepsji, bez wywoływania silnych efektów psychoaktywnych. Z kolei odmiany z dominującym THC są popularne w medycynie paliatywnej oraz wśród użytkowników rekreacyjnych.

Proces tworzenia hybryd jest skomplikowany i wymaga precyzyjnego doboru roślin rodzicielskich oraz kontrolowanych warunków uprawy. Doświadczeni growerzy starają się uzyskać rośliny o wysokiej wydajności, odporności na choroby i szkodniki oraz zróżnicowanych właściwościach terapeutycznych. Hybrydy stanowią obecnie większą część rynku konopi indyjskich, oferując szeroki wachlarz produktów dostosowanych do różnych potrzeb i preferencji użytkowników.

Konopia konopi nierówna

Różnice między poszczególnymi odmianami konopi nie ograniczają się jedynie do ich wyglądu czy zawartości THC i CBD. Obejmują one także ich właściwości przemysłowe, takie jak wytrzymałość włókien czy odporność na szkodniki, co ma kluczowe znaczenie dla ich wykorzystania w rolnictwie i przemyśle. Ponadto, rosnąca popularność medycznej marihuany i produktów CBD podkreśla potrzebę głębszego zrozumienia właściwości terapeutycznych różnych odmian konopi.

Ważne jest, aby docenić tę różnorodność i wykorzystywać ją w sposób odpowiedzialny, biorąc pod uwagę zarówno potencjalne korzyści, jak i ograniczenia poszczególnych odmian. Zrozumienie różnic między konopiami siewnymi, indyjskimi i dzikimi pozwala na bardziej świadome i efektywne wykorzystanie tej rośliny w różnych dziedzinach życia.

Dlaczego konopie są przyszłością zrównoważonego rolnictwa?

Konopie to rośliny, które charakteryzują się niskim zapotrzebowaniem na wodę, odpornością na szkodniki, co eliminuje potrzebę stosowania pestycydów, oraz pozytywnym wpływem na strukturę i jakość gleby. Uprawa konopi może przyczynić się do regeneracji gleb wyjałowionych, a dzięki szybkiemu tempu wzrostu, konopie stanowią odnawialne źródło surowca dla wielu gałęzi przemysłu, w tym budownictwa, tekstyliów i produkcji papieru.

Dzięki swoim zrównoważonym właściwościom, konopie siewne stanowią klucz do rozwoju ekologicznego rolnictwa i przemysłu. Ich uprawa nie tylko wspiera ochronę środowiska, ale także oferuje rolnikom stabilne i dochodowe źródło dochodu. Konopie mogą być uprawiane na szeroką skalę bez obawy o degradację gleby, co czyni je idealnym wyborem dla rolnictwa regeneracyjnego.

Ponadto, konopie przyczyniają się do rozwoju zielonych technologii, takich jak beton konopny, który jest wykorzystywany w nowoczesnym budownictwie. Hempcrete, dzięki swoim właściwościom termicznym i trwałości, stanowi doskonałą alternatywę dla tradycyjnych materiałów budowlanych, oferując jednocześnie korzyści środowiskowe i zdrowotne.

W kontekście globalnych wyzwań, takich jak zmiany klimatyczne i potrzeba zrównoważonego rozwoju, konopie oferują realne rozwiązania. Ich wszechstronne zastosowanie, od produkcji ekologicznych materiałów budowlanych po zdrową żywność i naturalne włókna, pokazuje, że konopie mogą odgrywać kluczową rolę w budowaniu zrównoważonej przyszłości.

Wnioski z badań nad konopiami i ich zastosowaniem w różnych dziedzinach podkreślają ich potencjał jako zasobu odnawialnego, który może przyczynić się do poprawy jakości życia ludzi na całym świecie, jednocześnie chroniąc naszą planetę. Inwestycje w badania i rozwój produktów opartych na konopiach, takich jak hempcrete, mogą przyspieszyć transformację w kierunku bardziej zielonej i zrównoważonej gospodarki.

Póki co przepisy w Polsce pozwalają jedynie na wytwarzanie produktów na bazie
konopi włóknistych – zachęcamy do sprawdzenia produktów z naszej oferty:

Autor: Bartek Święcicki

Źródła:

1. Adams, I. B., & Martin, B. R. (1996). Cannabis: pharmacology and toxicology in animals and humans. Addiction Biology, 1(4), 257-268.
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20845909/
2. Small, E., & Cronquist, A. (1976). A Practical and Natural Taxonomy for Cannabis. Taxon, 25(4), 405-435. https://www.jstor.org/stable/1219444
3. Russo, E. B. (2007). History of cannabis and its preparations in saga, science, and sobriquet. Chemistry & Biodiversity, 4(8), 1614-1648.
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17712818/
4. Swift, W., Gates, P., & Dillon, P. (2005). Survey of Australians using cannabis for medical purposes. Harm Reduction Journal, 2, 18.
   https://harmreductionjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/1477-7517-2-18
5. Cherney, J. H., & Small, E. (2016). Industrial Hemp in North America: Production, Politics, and Potential. Agronomy, 6(4), 58.
   https://www.mdpi.com/2073-4395/6/4/58
6. Karus, M., Kaup, M., & Lohmeyer, D. (2000). Study on markets and prices for natural fibres (Germany and EU). Journal of Industrial Hemp, 5(2), 55-60.
   https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1300/J237v05n02_05
7. Hazekamp, A., & Fischedick, J. T. (2012). Cannabis – from cultivar to chemovar II: a metabolomics approach to cannabis classification. Cannabinoids, 7(1), 26-34.
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22720137/